Witajcie w ostatnim odcinku artykułu poświęconego gatunkom gier komputerowych. W ramach dobrego zakończenia, porozprawiamy dzisiaj o gatunku dla wielbicieli sztuki wojennej – strategiach rodzaju wszelakiego. Zapraszam do czytania.
STRATEGIE
(STRATEGY)
Gry strategiczne wydają się być idealnym złotym środkiem dla ludzi, którzy lubią walkę na równi z ruszaniem głową. Wszak wojna od niepamiętnych czasów wydaje się być ulubioną rozrywką ludzkości. Nic dziwnego więc, że szybko znalazła swoje miejsce wśród gier komputerowych i to pod tak wieloma postaciami. Produkcje z tego gatunku charakteryzują się przede wszystkim, jak sama nazwa wskazuje, skoncentrowaniem na myśleniu strategicznym, ale równie dużo do powiedzenia mają taktyka, logistyka czy ekonomia. Wśród samego gatunku zresztą występują podziały w zależności od tego, jaki kto preferuje stosunek akcji i szybkiego działania do mozolnego planowania każdego ruchu. Jednak o tym za chwilę.
Czym w takim razie strategie różnią się od innych gier, w których przychodzi nam wojować? Weźmy na przykład takie gry akcji – część z nich zawiera również mocny aspekt strategiczny. Jednak tam najczęściej sterujemy naszym bohaterem (lub bohaterką) w sposób bezpośredni – kontrolujemy jego ruchy, jest on naszą manifestacją w świecie gry, naszym awatarem, naszą cyfrową jaźnią. W grach strategicznych natomiast stajemy się dowódcą, osadzonym gdzieś daleko, w bezpiecznym miejscu (acz z wygodnym widokiem na pole bitwy) i jedynie wydajemy rozkazy naszym podkomendnym. W dodatku niejednym – do dyspozycji mamy najczęściej całe oddziały lub wręcz wielkie armie. W części podgatunków (konkretnie tych nastawionych bardziej na strategię niż taktykę) dochodzi do tego mniej lub bardziej rozbudowany aspekt ekonomiczny. Oprócz wojowania musimy także rozbudowywać naszą bazę/miasto/cywilizację i dbać o to, aby trzymała się ona względnie w jednym kawałku. Co oznacza dbanie o finanse, surowce, handel i potencjalnie całą masę innych rzeczy, w zależności od stopnia skomplikowania gry.
Owe skomplikowanie zależy z kolei w dużej mierze właśnie od wspomnianego wcześniej ukierunkowania na akcję lub na myślenie. Generalna zasada mówi, że im rozgrywka bardziej dynamiczna i wymagająca szybkiego działania, tym mniej złożona mechanika gry i odwrotnie. Jeśli więc mamy do czynienia z dużą grą strategiczną, gdzie gameplay opiera się na turach możemy być pewni, że trochę czasu poświęcimy na samą naukę samej mechaniki (patrz Civilization lub Europa Universalis). W tym miejscu wypadało by wszakże wspomnieć od podstawowych podgatunkach, z jakimi przyjdzie nam się spotkać. Dzielą się one dwojako: po pierwsze ze względu na sposób rozgrywki, który może toczyć się albo w czasie rzeczywistym, albo w turach, a po drugie ze względu na zorientowanie na strategię lub taktykę. Jeśli zrobimy z tego dwuwymiarową tablicę, da nam to w rezultacie cztery podgatunki: strategie czasu rzeczywistego (RTS), strategie turowe (TBS), taktyczne czasu rzeczywistego (RTT) i taktyczne turowe (TBT). Przykłady każdej z nich znajdziecie, jak zwykle, w obrazkach na dole artykułu.
Pierwszy podział wydaje się dość oczywisty. W grach rozgrywanych w czasie rzeczywistym jesteśmy zmuszani do szybkiego podejmowania decyzji i walki z czasem, w związku z tym naturalnie pojawia się presja i konieczność zbalansowania sprawności umysłowej z refleksem. Coś w sam raz dla ludzi, którzy lubią wojenną adrenalinę i poczucie immersji w grę. W przypadku rozgrywki opartej na turach możemy spokojnie zastanowić się nad każdym ruchem i wziąć pod uwagę wszystkie dostępne czynniki. Krótko mówiąc, raj szachistów i tych, którzy nie lubią jak ich popędzać w czasie, gdy planują podbój świata i okolic. Sprawa jest nieco trudniejsza w przypadku podziału ze względu na aspekt strategiczny lub taktyczny gry, jednak przy dobrym rozumieniu tych pojęć sprawa staje się całkiem prosta. W przypadku gier komputerowych strategia odnosi się do ogółu działań wojennych prowadzących do zwycięstwa, a więc produkcji jednostek, logistyki, rozbudowywania bazy, dbania o ekonomię et consortes. Słowem, w grach strategicznych musimy dbać o wszystko, od walki, przez finanse, po ekspansję. Taktyka natomiast oznacza tutaj działania zorientowane na zwycięstwo w bieżącej walce, w małej skali. Czyli w sytuacji, gdy na drodze spotkają się dwa równe liczebnie i zbrojeniowo oddziały z przeciwnych stron konfliktu, zwycięży ten, który wykaże się lepszą znajomością taktyki (czyli takie rzeczy jak chowanie się za przeszkodami, flankowanie, dywersja etc.). W grach taktycznych dbamy więc o to, aby przeżyć mając do dyspozycji jedynie to, co zostało nam dane, nie mając jednocześnie większego wpływu na to, co to będzie.
To właśnie ta dywersyfikacja w rodzajach rozgrywki, a także rzecz jasna fakt, że jest go gatunek mocno nastawiony na walkę, sprawia, że strategie są wręcz idealnym gatunkiem do rozgrywek wieloosobowych. Mocny aspekt kompetytywny sprawia, że wielu domorosłych strategów szuka wyzwań w internecie wśród pozostałych fanów cyfrowej wojenki. Wystarczy zresztą spojrzeć na to, jakie gry są niemal od zawsze obecne w cybersporcie – Warcraft/Starcraft od lat nie narzekają na brak zainteresowania, a i serwery takich pozycji, jak Civilization nigdy nie pozostają puste. A co powiecie na League of Legends, które zrodziło się przecież z jednej fanowsko wykonanej mapy do Warcrafta III, a stało jednym z największych fenomenów ostatnich lat! A przed upowszechnieniem cybersportu któż z nas nie zagrał kiedyś choćby jednej partyjki z kolegami w Heroes of Might and Magic III w słynnym trybie „Płonące Pośladki” (nawiasem mówiąc, tłumaczowi, który wymyślił tą nazwę należy się solidna nagroda)? Można w miarę spokojnie stwierdzić, że gry strategiczne to jeden z tych gatunków, który na zawsze utrzyma się wśród gier komputerowych. I chwała im za to.
Charakterystyka gatunku strategii:
- skoncentrowana na walce, ale w ujęciu strategicznym,
- walka toczona nie przez jednego bohatera, a wiele jednostek,
- duży nacisk na myślenie strategiczne i taktyczne,
- kamera zawieszona nad polem bitwy,
- zwykle wyeliminowane są czynniki losowe,
- wykorzystywany jest teren walki,
- nie steruje się bezpośrednio żadną jednostką, a jedynie wydaje rozkazy,
- mocny aspekt rywalizacji.
Podgatunki gier strategicznych:
- Real Time Strategy (strategie czasu rzeczywistego) – Warcraft III
- Real Time Tactics (taktyczne czasu rzeczywistego) – Worms Revolution
- Turn Based Strategy (strategie turowe) – Civilization V
- Turn Based Tactics (taktyczne turowe) – Panzer General
I w ten oto sposób nasza przygoda z gatunkami gier komputerowych dobiegła końca. Mam nadzieję, że bawiliście się przy czytaniu tej serii artykułów równie dobrze, co ja przy jej pisaniu. Dziękuję wszystkim za uwagę i do zobaczenia przy okazji kolejnej serii.
