Witajcie w kolejnym odcinku artykułu poświęconego gatunkom gier. Po ostatnich rozważaniach o grach RPG, dziś poświęcimy się gatunkowi szczycącemu się mianem najbardziej intelektualnego – grom logicznym.
GRY LOGICZNE
(PUZZLE)
Czasy, w których na dźwięk słów „gry logiczne” stawali nam przed oczami rodzice grający w windowsowe Kulki, przeminęły bez reszty. I choć jest to gatunek, który niejako stoi sobie obok pozostałych i przygląda im się z nieukrywanym zaciekawieniem, to należy pamiętać, iż, parafrazując Nietzsche’ego, „kiedy patrzysz na gry logiczne, one patrzą na Ciebie”. I tak od niepamiętnych czasów (czyli na oko od lat 80-tych ubiegłego wieku), reszta gatunków również bacznie obserwuje „puzzlówki” i zapożycza sobie co ciekawsze idee na własny użytek. Ale i one nie pozostały dłużne i same od jakiegoś czasu wzbogacają, niczym rój Zergów, swoją esencję obcym materiałem.
Dlaczego o tym wspominam? Gdyż elementy logiczne są, w mniejszym lub większym stopniu, obecne we wszystkich gatunkach gier komputerowych, toteż czołową kwestią staje się pytanie: czym w takim razie są gry logiczne i co je odróżnia od całej reszty? Na dobry początek, rzecz najbardziej oczywista – głównym punktem skupienia gameplay’u są wyzwania na polu umysłowym. O ile pozostałe gatunki bardzo często inkorporują w sobie różnego rodzaju zagadki i łamigłówki, to zazwyczaj służą one jako uzupełnienie i dodatki do głównej rozgrywki, a nie stanowią centralny punkt gry. Tak się dzieje bardzo często np. w survival horrorach. Wystarczy spojrzeć na dowolną odsłonę Silent Hill lub Resident Evil – zawsze oprócz strzelania do rozmaitego rodzaju potworów z piekła (lub sąsiedniego domu) trzeba wykazać się choćby znajomością Szekspira lub chociaż dopasowywania kolorów do siebie. W końcu nikt nie mówił, że muszą to być bardzo skomplikowane zagadki.
W grach logicznych natomiast występujące łamigłówki są najczęściej (bo rzecz jasna nie w każdym przypadku, gdyż w grach komputerowych praktycznie od każdej reguły znajdzie się spora doza wyjątków) jednego rodzaju. Niezależnie czy chodzi o dopasowywanie do siebie kilku klejnotów tego samego rodzaju, czy też ciskanie świeżego drobiu w architekturę wzniesioną przez kulturowo lubiące błoto ssaki, to gra trzyma się tej jednej konkretnej linii zagadek. Wszystko co robimy jest tylko wariacją postawionego na początku problemu, stąd potem trudniejsze zamki, bardziej skomplikowane zasady i ogólnie szybciej, wyżej, mocniej, jak mawiają na Olimpiadzie. Tym też odróżniają się od przygodówek, które stawiają raczej na różnorodność wyzwań intelektualnych, coby nie zanudzić graczy. Jednak przez to zagadki w grach przygodowych są z natury nieco prostsze niż w logicznych, gdyż w tych drugich poziom trudności rośnie bardzo wyraźnie wraz z progresem.
Gdyby jednak gry logiczne pozostały w niezmienionej formie od swojego początku, zapewne nie przetrwałyby tak długo. Dlatego też, jak już wspomniałem na początku, zapożyczają one od pozostałych gatunków różne rozwiązania, tworząc tym samym całą masę nowych, ciekawych motywów. Spójrzmy na przykład na popularną grę „Puzzle Quest” (o której już kiedyś pisałem) – zawiera ona znane i lubiane z „Bejeweled” przestawianie i dopasowywanie klejnotów, a jednocześnie czerpie pełnymi garściami z RPG-ów do tego stopnia, że tworzy praktycznie hybrydę. I wychodzi na tym znakomicie. Dlatego też wkomponowywanie elementów charakterystycznych dla innych gier, takich jak elementy zręcznościowe lub ograniczenia czasowe, nie są dla „puzzlówek” niczym nadzwyczajnym, a wręcz pomagającym uatrakcyjnić gatunek.
Jednak właśnie to przywiązanie do zagadek logicznych i samowyjaśniającej się formy sprawia, że gry logicznie są w istocie gatunkiem dla praktycznie każdego: od kilkuletnich dzieci począwszy przez znudzonych nastolatków i zabieganych rodziców, do emerytów i rencistów włącznie. Nie ma tu potrzeby na rozbudowaną fabułę (bądź też w ogóle jakąkolwiek), długie instrukcje obsługi czy też małpią zręczność. Można spędzić przy nich parę minut siedząc z telefonem na kiblu lub też zarwać całą noc posiłkując się energy drinkami (ze względu na zdrowie nie polecam jednak takiego suplementowania swoich zdolności intelektualnych – szkoda nerek). Nieprzypadkowo zresztą 90% tak zwanych gier edukacyjnych dla dzieci należy właśnie do tego gatunku. Po prostu – coś dla wszystkich.
Charakterystyka gatunku gier logicznych:
- wyzwanie w znacznej większości na polu umysłowym,
- gatunek uniwersalny, praktycznie dla każdego,
- brak lub zmarginalizowana fabuła,
- zagadki zwykle są jednego, określonego typu,
- do tego gatunku należy większość gier edukacyjnych dla dzieci,
- posiada elementy charakterystyczne dla innych gatunków,
- zagadki trudniejsze niż te w przygodówkach.
Podgatunki gier logicznych:
- Action Puzzle (zręcznościowo-logiczne) – Tetris
- Board Game (gry planszowe) – Go
- Card Game (karcianki) – Magic 2014: Duels of the Planewalkers
- Hidden Object (ukryte obiekty) – Antique Road Trip: USA
- Physics Game (gra z fizyką) – Angry Birds
- Tile Matching (dopasowywanie elementów) – Bejeweled 3
- Traditional (tradycyjne) – Summer Mahjong
I tak oto przeszliśmy przez gry logiczne. Za tydzień weźmiemy na warsztat gatunek, który stara się jak najwierniej oddać fragment znanej nam rzeczywistości – symulatory.
